Ανάβει για τα καλά ο προσυνεδριακός διάλογος στον ΣΥΡΙΖΑ, παρότι το 3ο Συνέδριο του κόμματος έχει αναβληθεί προσώρας λόγω της πανδημίας.
Μετά το κείμενο αρχών που κατέθεσε στον εσωκομματικό διάλογο η «Ριζοσπαστική Εναλλακτική Ενότητα», απηχώντας μερίδα των «προεδρικών» (και δημοσιεύτηκε στις αρχές τις εβδομάδας στην εφημερίδα «Αυγή»), με ένα κείμενο αρχών «ως συμβολή στη συλλογική προσπάθεια για τη συγκρότηση του προγράμματος και του πολιτικού σχεδίου του κόμματος» προσήλθαν σήμερα στη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και μέλη της «Ομπρέλας», δηλαδή της εσωκομματικής ομάδας στην οποία συμμετέχουν: οι «53», πρόσωπα της ιστορικής ηγεσίας, καθώς και στελέχη προσκείμενα μέχρι πρότινος στους «προεδρικούς» με αναφορά παλιότερα και στο Γραμματέα του κόμματος, Δημήτρη Τζανακόπουλο.
Οι υπογράφοντεςΣυγκεκριμένα, το κείμενο κατέθεσαν προς επεξεργασία στη συνεδρίαση του κομματικού οργάνου οι: Δημήτρης Βίτσας, Νίκος Βούτσης, Θοδωρής Δρίτσας, Έφη Καλαμαρά, Κατερίνα Κνήτου, Πάνος Λάμπρου, Ράνια Σβίγγου, Πάνος Σκουρλέτης, Ευκλείδης Τσακαλώτος, Νίκος Φίλης και Τασία Χριστοδουλοπούλου, ενώ στη συγγραφή του συνέβαλαν και οι: Κώστας Αθανασίου, Άγγελος Γκόγκογλου, Πέτρος Καλκανδής, Ερμίνα Κυπριανίδου, Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, Γιάννης Μπασκόζος, Ανδρέας Ξανθός, Δημήτρης Παπαδημούλης, Χριστόφορος Παπαδόπουλος, Κώστας Πουλάκης, Μανώλης Σαρρής και Μιχάλης Υδραίος.
Στόχος του κειμένου είναι να «αποτελέσει μια ανοικτή πολιτική πρωτοβουλία διαλόγου, για την αντεπίθεση και τη νικηφόρα προοπτική απέναντι στη νεοφιλελεύθερη διακυβέρνηση», ώστε να «διαμορφωθεί η δυναμική και πλειοψηφική κοινωνική συναίνεση και στήριξη για την εναλλακτική προοδευτική διακυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία».
Στην ανάγκη, άλλωστε, της διαμόρφωσης μιας πλειοψηφικής κοινωνικής πλειοψηφίας αναφέρονται από τις πρώτες ημέρες του 2021 ολοένα και περισσότεροι από τους συνυπογράφοντες, οι οποίοι έχουν διαφοροποιηθεί κατά καιρούς από τις επιταγές της ηγεσίας του κόμματος, κυρίως σε ζητήματα στρατηγικής και ρητορικής.
Πανδημία μεν, εσωκομματικά δε
Παρότι το πρώτο μέρος του κειμένου αναλύει τη στάση του κόμματος απέναντι στην πανδημία, με τους υπογράφοντες να ζητούν «διαρκές πολιτικό μέτωπο με την κυβέρνηση, απαιτώντας περισσότερη διαφάνεια, ανοικτά και προσβάσιμα σε όλους επιδημιολογικά δεδομένα και έγκυρη πληροφόρηση των πολιτών», σε ζητήματα που άπτονται της πολιτικής, της ιδεολογικής κατεύθυνσης, των συμμαχιών και της λειτουργίας της αξιωματικής αντιπολίτευσης επικεντρώνεται το δεύτερο -και μεγαλύτερο- μέρος, χωρίς να λείπουν και οι αιχμές για πρόσωπα και συμπεριφορές εντός του φορέα.
Καρφιά για τους «προεδρικούς»
«Η δημοκρατική λειτουργία δεν είναι κάποιο φετίχ, αλλά ταυτοτικό στοιχείο ενός κόμματος της Αριστεράς» επισημαίνεται με νόημα (καθώς αποτελεί συνήθη κριτική των «53» προς την ηγετική ομάδα), με τους υπογράφοντες να τονίζουν πως «οφείλουμε να αναδεικνύουμε διαρκώς την υπεροχή των συλλογικών δημοκρατικών κομματικών λειτουργιών και της δημιουργικής κουλτούρας διαλόγου, αντί του «κυνηγιού μαγισσών», της δαιμονοποίησης της όποιας άλλης άποψης και της εκφώνησης προσωπικών ηγετικών θέσεων και παρεμβάσεων».
Πανδημία μεν, εσωκομματικά δε
Παρότι το πρώτο μέρος του κειμένου αναλύει τη στάση του κόμματος απέναντι στην πανδημία, με τους υπογράφοντες να ζητούν «διαρκές πολιτικό μέτωπο με την κυβέρνηση, απαιτώντας περισσότερη διαφάνεια, ανοικτά και προσβάσιμα σε όλους επιδημιολογικά δεδομένα και έγκυρη πληροφόρηση των πολιτών», σε ζητήματα που άπτονται της πολιτικής, της ιδεολογικής κατεύθυνσης, των συμμαχιών και της λειτουργίας της αξιωματικής αντιπολίτευσης επικεντρώνεται το δεύτερο -και μεγαλύτερο- μέρος, χωρίς να λείπουν και οι αιχμές για πρόσωπα και συμπεριφορές εντός του φορέα.
Καρφιά για τους «προεδρικούς»
«Η δημοκρατική λειτουργία δεν είναι κάποιο φετίχ, αλλά ταυτοτικό στοιχείο ενός κόμματος της Αριστεράς» επισημαίνεται με νόημα (καθώς αποτελεί συνήθη κριτική των «53» προς την ηγετική ομάδα), με τους υπογράφοντες να τονίζουν πως «οφείλουμε να αναδεικνύουμε διαρκώς την υπεροχή των συλλογικών δημοκρατικών κομματικών λειτουργιών και της δημιουργικής κουλτούρας διαλόγου, αντί του «κυνηγιού μαγισσών», της δαιμονοποίησης της όποιας άλλης άποψης και της εκφώνησης προσωπικών ηγετικών θέσεων και παρεμβάσεων».
Από την κριτική δεν γλίτωσε ούτε η εκπροσώπηση του κόμματος στη Βουλή, αφού στο κείμενο γίνεται λόγος για «εμφάνιση αδυναμιών στη συλλογική λειτουργία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας με συνέπεια τη μη επαρκή ανάδειξη και ανάληψη πολιτικών πρωτοβουλιών που να διαμορφώνουν την ατζέντα και να αποτυπώνουν τη θέληση μας για δημιουργία πολιτικών, κοινοβουλευτικών και κοινωνικών συμμαχιών», δείχνοντας προς το μέρος των Όλγας Γεροβασίλη και Θανάση Θεοχαρόπουλου.
Αναφορικά με την επικείμενη διεύρυνση ενόψει του Συνεδρίου, τα μέλη της «ομπρέλας» αναφέρουν πως «επιβεβαιώνουμε την προσήλωση του κόμματος σε διαδικασίες ένταξης αντίθετες με τα στερεότυπα του παλαιοκομματισμού για «μεταγραφές» και συναλλαγές για αξιώματα που εύλογα δημιουργούν δυσμενείς εντυπώσεις στον κόσμο της Αριστεράς και ευρύτερα στην κοινή γνώμη», δίνοντας και ένα πρώτο στίγμα απέναντι στη λογική των προεκλογικών ή μετεκλογικών συνεργασιών.
Αναφορικά με την επικείμενη διεύρυνση ενόψει του Συνεδρίου, τα μέλη της «ομπρέλας» αναφέρουν πως «επιβεβαιώνουμε την προσήλωση του κόμματος σε διαδικασίες ένταξης αντίθετες με τα στερεότυπα του παλαιοκομματισμού για «μεταγραφές» και συναλλαγές για αξιώματα που εύλογα δημιουργούν δυσμενείς εντυπώσεις στον κόσμο της Αριστεράς και ευρύτερα στην κοινή γνώμη», δίνοντας και ένα πρώτο στίγμα απέναντι στη λογική των προεκλογικών ή μετεκλογικών συνεργασιών.
«Ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία πρέπει να διαμορφώνει όρους συνεργασίας με τους όμορους πολιτικούς χώρους και ταυτόχρονα κινηματικούς δεσμούς, ιδιαίτερα με τους χώρους της νεολαίας στη βάση των αναγκών και των εμπειριών τους» τονίζουν ακόμα οι συντάκτες του κειμένου, χωρίς να διευκρινίζεται ρητά αν στους «όμορους» χώρους εντάσσεται και η Κεντροαριστερά.
Στον αντίποδα, «ο ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει τον κοινωνικό μετασχηματισμό, την αλλαγή της κοινωνίας, τον σοσιαλισμό, που είναι ταυτόχρονα και στόχος και δρόμος» επισημαίνει η «Ομπρέλα», θέτοντας ως «κεντρικό ζήτημα» «τη αναδιαμόρφωση μιας ισχυρής ταυτότητας του κόμματος, καθόλου μονολιθικής, αλλά βεβαίως σε αντίθεση με έναν άνευρο πολιτικό και προγραμματικό πολυσυλλεκτισμό», ο οποίος να θυμίζει τα γνωστά κόμματα εξουσίας.
Παράλληλα, για τους συντάκτες του κειμένου, «ιδιαίτερα κρίσιμο αναδεικνύεται το μέτωπο και η σύγκρουση με τον ιστορικό αναθεωρητισμό», φέροντας ως παράδειγμα «τις ιδεολογικές επιθέσεις του κ. Μητσοτάκη μέσα στη Βουλή για την Εθνική Αντίσταση και για την εξέγερση του Πολυτεχνείου».
Στον αντίποδα, «ο ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει τον κοινωνικό μετασχηματισμό, την αλλαγή της κοινωνίας, τον σοσιαλισμό, που είναι ταυτόχρονα και στόχος και δρόμος» επισημαίνει η «Ομπρέλα», θέτοντας ως «κεντρικό ζήτημα» «τη αναδιαμόρφωση μιας ισχυρής ταυτότητας του κόμματος, καθόλου μονολιθικής, αλλά βεβαίως σε αντίθεση με έναν άνευρο πολιτικό και προγραμματικό πολυσυλλεκτισμό», ο οποίος να θυμίζει τα γνωστά κόμματα εξουσίας.
Παράλληλα, για τους συντάκτες του κειμένου, «ιδιαίτερα κρίσιμο αναδεικνύεται το μέτωπο και η σύγκρουση με τον ιστορικό αναθεωρητισμό», φέροντας ως παράδειγμα «τις ιδεολογικές επιθέσεις του κ. Μητσοτάκη μέσα στη Βουλή για την Εθνική Αντίσταση και για την εξέγερση του Πολυτεχνείου».
Οι ίδιοι επισημαίνουν πως «έχει πολύ μεγάλη σημασία αφού η γραμμή αυτή στοχεύει ευθέως στην κοινωνική και πολιτική περιθωριοποίηση της Αριστεράς, καθώς υποστηρίζεται ανοικτά από το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο και από επιφανή στελέχη του «ακραίου Κέντρου».
Ως προς το ρόλο του ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματικής αντιπολίτευσης, «η αντιπολίτευσή μας γίνεται πειστική στον βαθμό που καταθέτουμε εναλλακτικές προτάσεις, οι οποίες μας δεσμεύουν στη «δεύτερη φορά Αριστερά», προτάσεις πέρα, ακόμα και σε αντίθεση και σε αναθεώρηση, του κυβερνητικού μας έργου» υπογραμμίζεται στο κείμενο, ενώ «το κλίμα συντηρητισμού που εντείνεται μέσα σε συνθήκες φόβου, αβεβαιότητας και απαισιοδοξίας που γεννάει η παρατεινόμενη κρίση της πανδημίας, δεν πρέπει να γίνει κυρίαρχο.
Ως προς το ρόλο του ΣΥΡΙΖΑ ως αξιωματικής αντιπολίτευσης, «η αντιπολίτευσή μας γίνεται πειστική στον βαθμό που καταθέτουμε εναλλακτικές προτάσεις, οι οποίες μας δεσμεύουν στη «δεύτερη φορά Αριστερά», προτάσεις πέρα, ακόμα και σε αντίθεση και σε αναθεώρηση, του κυβερνητικού μας έργου» υπογραμμίζεται στο κείμενο, ενώ «το κλίμα συντηρητισμού που εντείνεται μέσα σε συνθήκες φόβου, αβεβαιότητας και απαισιοδοξίας που γεννάει η παρατεινόμενη κρίση της πανδημίας, δεν πρέπει να γίνει κυρίαρχο.
Δεν πρέπει να αποτελέσει το καταφύγιο για αυτή την κοινωνική δυσαρέσκεια και να εκφράσει πολιτικά μια ενδεχόμενη αναδιαμόρφωση του πολιτικού χάρτη υπέρ των δυνάμεων της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς» προειδοποιούν οι συντάκτες του παρακολουθώντας και τις δημοσκοπήσεις.
Ρήξη με τον… καπιταλισμό
Στον αντίποδα, «το πρόγραμμα οφείλει να ενσωματώνει πολιτικές και προτάσεις μιας μετακαπιταλιστικής μετάβασης, να διαπνέεται και από μια προοπτική και φιλοσοφία ρήξης με τον καπιταλισμό. Αλλά πρώτα απ’ όλα είναι η δική μας απάντηση, το αντιπαράδειγμα στη διακυβέρνηση της ΝΔ.
Ρήξη με τον… καπιταλισμό
Στον αντίποδα, «το πρόγραμμα οφείλει να ενσωματώνει πολιτικές και προτάσεις μιας μετακαπιταλιστικής μετάβασης, να διαπνέεται και από μια προοπτική και φιλοσοφία ρήξης με τον καπιταλισμό. Αλλά πρώτα απ’ όλα είναι η δική μας απάντηση, το αντιπαράδειγμα στη διακυβέρνηση της ΝΔ.
Το επιτελικό κράτος του Κυριάκου Μητσοτάκη πολύ σύντομα αποκαλύφθηκε: ολιγαρχικός συγκεντρωτισμός, μεροληψία υπέρ των «φίλων», ταξική πολιτική υπέρ των πλουσίων, κομματική κατάληψη και κατεδάφιση κάθε διαφανούς δημόσιου θεσμού, νεοφιλελευθερισμός με ακροδεξιά υπεράσπιση του κοινωνικού συντηρητισμού, αντιδημοκρατικός αυταρχισμός», καταλήγουν.
Από τον προβληματισμό της «Ομπρέλας» δεν λείπουν και «κάποιες προγραμματικές αιχμές», αναφορικά με το Προσφυγικό, τα Ελληνοτουρκικά – Κυπριακό, την Κλιματική κρίση, την επίθεση στους νέους και στην εκπαίδευση, το κράτος δικαίου στην εποχή του νεοφιλελευθερισμού και του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης και εξαίρεσης και την πολιτιστική δημιουργία, ο αθέατος κόσμος, οι δημόσιες πολιτικές.
Από τον προβληματισμό της «Ομπρέλας» δεν λείπουν και «κάποιες προγραμματικές αιχμές», αναφορικά με το Προσφυγικό, τα Ελληνοτουρκικά – Κυπριακό, την Κλιματική κρίση, την επίθεση στους νέους και στην εκπαίδευση, το κράτος δικαίου στην εποχή του νεοφιλελευθερισμού και του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης και εξαίρεσης και την πολιτιστική δημιουργία, ο αθέατος κόσμος, οι δημόσιες πολιτικές.
