Συνέντευξη στην Ειρήνη Κατσούλα
Μολύνθηκε από το φονικό ιό, μα βγήκε νικήτρια! Ο λόγος για την Αρτινή συνδημότη μας, Ειρήνη Παπαγιάννη, μητέρα ενός παιδιού 8,5 ετών, η οποία νόσησε από τον COVID-19, νοσηλεύτηκε για οκτώ ημέρες, μα βγήκε νικήτρια από τη μάχη αυτή.
Η ίδια δηλώνει ότι ήταν τυχερή μέσα στην ατυχία της, αφού διαγνώστηκε ως κρούσμα του ιού πριν ακόμη προλάβουν να εμφανιστούν οποιαδήποτε μέτρια ή βαριά συμπτώματα στον οργανισμό της, με αποτέλεσμα να της δοθεί άμεσα η κατάλληλη αγωγή για θεραπεία.
Η διήγηση της περιπέτειάς της είναι πραγματικά ενδιαφέρουσα, αφού μπορούμε να πούμε ότι “βρέθηκε στο κατάλληλο μέρος τη σωστή στιγμή”, αφού κανείς μας δεν μπορεί να γνωρίζει ποια θα ήταν η εξέλιξη της υγείας της αν τα πράγματα είχαν διαδραματιστεί διαφορετικά.
Ωστόσο, η Ειρήνη Παπαγιάννη, παρόλο που ήρθε αντιμέτωπη με το φονικό ιό, στέλνει σε όλους μας ένα μήνυμα ελπίδας κι αισιοδοξίας, επισημαίνοντας ότι απαιτείται ψυχραιμία και αυτοέλεγχος από την πρώτη στιγμή που θα διαγνωσθεί κάποιος ως κρούσμα, ώστε να μπορέσει μετά να διαχειριστεί σωστά κι αποτελεσματικά τα συναισθήματά τόσο τα δικά του όσο και των οικείων του, αφού ο πανικός δεν μπορεί να διώξει μακριά τη νόσο αλλά αντίθετα μπορεί να επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την ήδη επιβαρυμένη από τον ιό κατάσταση του οργανισμού μας.
H Ειρήνη Παπαγιάννη είναι πτυχιούχος Ψυχολογίας και Παιδαγωγός Προσχολικής Ηλικίας, πιστοποιημένο στέλεχος Επαγγελματικής Συμβουλευτικής και με ειδικότητα στην Παιδοψυχολογία, κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος (Master) στις Κοινωνικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες με κατεύθυνση Θεωρίες Παιδαγωγικών και Εκπαίδευσης και κάτοχος Μεταπτυχιακού τίτλου (Μaster) στην Εκπαιδευτική Ηγεσία και Πολιτική της Εκπαίδευσης, γι’ αυτό μέσα από τη διήγηση της περιπέτειας της υγείας της παρέχει χρήσιμες συμβουλές σε όλους μας για το πώς μπορεί να διαχειριστεί κάποιος που νοσήσει από τον ιό τα συναισθήματα, τα δικά του και των οικείων του, πώς να ξεπεράσει το μετατραυματικό στρες και να προχωρήσει μπροστά, μετουσιώνοντας την άσχημη τραυματική εμπειρία σε μια ευκαιρία για προσωπική βελτίωση και ανάπτυξη.
Ας δούμε αναλυτικά πώς εξελίχθηκαν οι καταστάσεις. Η Ειρήνη Παπαγιάννη αισθανόταν καλά στην υγεία της τη μέρα που διαγνώστηκε θετική στον ιό, ήταν ασυμπτωματική! Το απόγευμα εκείνης της ημέρας, η ίδια επισκέφτηκε το Γενικό Νοσοκομείο Άρτας για να λάβει σίδηρο καθώς ήταν σε χαμηλά σχετικά επίπεδα.
Πέρασε ελεύθερα την είσοδο του Νοσοκομείου όπου της έκαναν θερμομέτρηση και διαπίστωσαν ότι η θερμοκρασία της ήταν κανονική 36,8. Εισήλθε λοιπόν στο χώρο του Νοσοκομείου ελεύθερα, χωρίς ούτε η ίδια αλλά ούτε και το προσωπικό του Νοσοκομείου να γνωρίζουν ότι η ίδια είναι φορέας του ιού.
Στο νοσοκομείο έγινε μοριακό τεστ για τον COVID-19 και την επόμενη μέρα της ανακοίνωσαν ότι το τεστ βγήκε θετικό. “Το αντιμετώπισα με μια σχετική ψυχραιμία” δηλώνει η ίδια “ φοβήθηκα προς στιγμή αλλά προσπάθησα να διαχειριστώ το φόβο μου, έχω σπουδάσει ψυχολογία και γνωρίζω ότι η ψυχραιμία είναι απαραίτητη σε μια τόσο δύσκολη ώρα”.
Η στιγμή αυτή ήταν δύσκολη από την άποψη ότι έπρεπε να επικοινωνήσει με το γιο της και το σύζυγό της και να τους ανακοινώσει ότι είναι θετική στον ιό και ότι δεν μπορεί να επιστρέψει σπίτι. Μετά τις πρώτες ερωτήσεις αγωνίας της οικογένειάς της, η ίδια προσπάθησε να τους μεταφέρει τη δική της ηρεμία και ψυχραιμία.
“Οι γιατροί μου μέτρησαν το οξυγόνο και είδαν ότι ήταν σε καλά επίπεδα, γεγονός που προμήνυε ότι η ασθένεια θα εξελισσόταν ομαλά, χωρίς επικίνδυνες επιπτώσεις στον οργανισμό μου, περισσότερο σαν μια μορφή ίωσης. Ωστόσο, πάντα υπάρχει η αγωνία για το άγνωστο και το απροσδόκητο. Ευτυχώς όμως, στη δική μου περίπτωση όλα πήγαν κατ’ ευχήν!
Μάλιστα, το τεστ βγήκε αρνητικό για την οικογένειά μου, οπότε αντιμετώπισα κι εγώ τη νόσο αυτή χωρίς επιπρόσθετο άγχος και αγωνία για την υγεία των οικείων μου”. Η κα Παπαγιάννη παρέμεινε στο νοσοκομείο εννέα συνολικά ημέρες, όπου της χορηγήθηκε ενδοφλέβια αντιβίωση και κορτιζόνη.
Επικοινωνούσε σε καθημερινή βάση με την οικογένειά της και προσπαθούσε να τους μεταφέρει το μήνυμα της ελπίδας και της αισιοδοξίας. “Ευτυχώς, η κατάστασή μου δεν ήταν ακραία, οπότε και η οικογένειά μου παρέμεινε ψύχραιμη και δεν επηρεάστηκε ψυχολογικά αρνητικά.
Μπορούσα να μιλάω στο γιο μου μέσω βιντεοκλήσης καθημερινά, προσπαθούσα να του δείχνω ότι είμαι καλά, ώστε και ο ίδιος να νιώθει ασφαλής και ήρεμος. Τα παιδιά επηρεάζονται από το κλίμα της οικογένειας.
Έτσι όσο θετικότερο είναι το κλίμα στην οικογένεια, τόσο πιο ανώδυνα θα το βιώσουν τα παιδιά. Αν οι γονείς βλέπουν τα πάντα τραυματικά και το βιώνουν με υπερβολική ένταση, αυτό είναι που θα περάσει στα παιδιά και όχι η πανδημία με τους υγειονομικούς όρους και τους οικονομικούς όρους που το εισπράττουν οι μεγάλοι και στη διάσταση που το βιώνουν οι ενήλικες.
Στην δική μου περίπτωση, με τον 8,5 χρόνων γιο μου, μιλούσαμε με βιντεοκλήσεις, του εξηγούσα την κατάσταση και το γεγονός ότι ήταν κάτι περαστικό και προσπαθούσα να μη του περάσω το άγχος μου και την πρόσκαιρη φοβία μου. Βέβαια και στο σπίτι, το περιβάλλον και το κλίμα ήταν εξαιρετικά υποστηρικτικό, ψύχραιμο και σε μια ορθολογική βάση”.
Όσον αφορά τα συναισθήματά της και το πώς βίωσε την εξέλιξη της νόσου, ούσα μόνη της σε ένα δωμάτιο του νοσοκομείου, χωρίς τη φυσική παρουσία των αγαπημένων της προσώπων, η ίδια δήλωσε “Εγώ βίωσα την πανδημία από πρώτο χέρι καθώς ασθένησα η ίδια ήπια.
Μπορεί να μη βιώσαμε όλοι -ευτυχώς- την βιαιότητά του ιού και την απειλή της ζωής μας, με το να ασθενήσουμε, πάραυτα γίναμε μάρτυρες ενός θανατηφόρου περιβάλλοντος, που ο θάνατος περιφέρεται καθημερινά μπροστά στα μάτια μας, περισσότερο έκδηλος από ποτέ, χωμένος ανελέητα μέσα στα σπίτια μας, με τη «αμέριστη βοήθεια» των ΜΜΕ και των social media.
Αυτή η βιαιότητα του θανάτου που βιώνεται στην υπερβολή της μπορεί να οδηγήσει κάποιους από όλους μας σε μια ποικιλόμορφη και ποικιλόχρωμη βεντάλια αντιδράσεων.
Όλη αυτή η κατάσταση βιώνεται διαφορετικά από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αναλόγως με την ψυχική ανθεκτικότητα, την ευαλωτότητα και το απόθεμα ψυχικών πόρων.
Άτομα που βίωσαν έντονες καταστάσεις στρες ή ανεξέλεγκτες καταστάσεις που δεν ήταν στο χέρι τους να τις αλλάξουν, είναι οι άνθρωποι με προϋποθέσεις υψηλής ευαλωτότητας και ευπάθειας ,χωρίς μεγάλο απόθεμα ψυχολογικών πόρων.
Άτομα με βιολογικές καταβολές παθολογικού άγχους (αγχώδης διαταραχή, φοβίες) αλλά και κοινωνικές αλλοτριώσεις, με έλλειμμα σθεναρής οικογενειακής παρουσίας και κοινωνικής στήριξης, με παιδικά τραύματα, με παρουσία στρεσογόνων γεγονότων στη ζωή τους όπως π.χ. υγείας ή απώλειας, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να βιώσουν πολύ έντονα μια τέτοια κατάσταση. Γι' αυτό, οφείλουμε μπροστά στον κίνδυνο να δείχνουμε ψυχραιμία και αυτοκυριαρχία, ώστε να μπορέσουμε να διαχειριστούμε σωστά τα συναισθήματά μας”.
Η κα Παπαγιάννη αισθάνεται τυχερή μέσα στην ατυχία της επισημαίνοντας “Αισθάνομαι τυχερή, διότι προλάβαμε τη νόσο στην αρχή και πήρα άμεσα αντιβίωση, με αποτέλεσμα να μην κάνω βαρύ πνευμονικό επεισόδιο, αλλά λοίμωξη του αναπνευστικού, όπως διαγνώστηκε από την αξονική θώρακος που ανάφερε "κατά τόπους περιφερειακές διηθήσεις".
Αν δεν είχα μάθει εκείνη την ημέρα ότι είμαι θετική, τότε κανείς μας δεν μπορεί να γνωρίζει ποια θα ήταν η εξέλιξη της υγείας μου… Είναι ένα "τραύμα". !!!
Αν και στην ανακοίνωση του θετικού τεστ φοβήθηκα επηρεασμένη και εγώ με όλα αυτά που ακούω γύρω μου, κατάφερα να κρατήσω την ψυχραιμία μου. Βέβαια σε αυτό έπαιξε ρόλο η άμεση εισαγωγή στο νοσοκομείο, η άμεση φαρμακευτική αγωγή καθώς και η σχετικά ήπια κατάσταση μου.
Με την έξοδό μου από το νοσοκομείο βίωσα μετατραυματικό στρες, δηλαδή μια αγχογόνα αντίδραση που ακολουθεί μετά από ένα τραυματικό γεγονός σαν και αυτό του Κορωνοϊού.
Αν μάλιστα αντιληφθούμε την επίπτωση του τραυματικού γεγονότος στη ζωή μας σύντομα και προσδιορίσουμε το μέγεθος αυτών των επιπτώσεων, θα είναι πιο εύκολο να αναζητήσουμε λύσεις.
Στο μετατραυματικό στρες, ο άνθρωπος συλλαμβάνεται με τις νοητικές κατασκευές του νικημένες και το άτομο νιώθει ότι έχει χάσει την δομημένη αντίληψη των γεγονότων.
Στέκομαι στο ζήτημα του τραύματος και του μετατραυματικού στρες γιατί το βίωμα δεν τελειώνει με την έξοδο από το νοσοκομείο. Κυρίως για εκείνους που νόσησαν βαριά. Βέβαια στους περισσότερους ανθρώπους οι εκδηλώσεις του μετατραυματικού στρες αρχίζουν σιγά - σιγά να ξεθωριάζουν μέσα σε ένα διάστημα περίπου 4 εβδομάδων.
Όμως κατά διαστήματα , τον πρώτο καιρό κυρίως, έχουμε εισβολή αρνητικών σκέψεων που αφορούν το τραύμα, δηλαδή: εφιάλτες, αίσθημα αβοήθητου ή ακόμη και πανικό αλλά και δυσκολίες στη συγκέντρωση και τη μνήμη συχνά με επαναφορά εικόνων που βιώθηκαν και δυσάρεστων αναμνήσεων.
Έχουμε δηλαδή μια «Διεισδυτική Αναβίωση της Εμπειρίας» με τρομακτικά φλας μπακ, πράγμα που συνέβη και σε μένα και το βίωσα και εγώ !!
Τέλος υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα που καταγράφουν ότι τα σοβαρότερα συμπτώματα μετα-τραυματικού στρες στα άτομα, εμφανίζουν όσοι άνθρωποι έχουν στο γονιδίωμά τους δύο συγκεκριμένες παραλλαγές των γονιδίων ΤΡΗ1 και ΤΡΗ2, που προκαλούν μικρότερη παραγωγή σεροτονίνης στον εγκέφαλό τους και επομένως τίθεται θέμα χημείας, βιολογίας και γονιδίων από την επιστημονική κοινότητα”.
Η Ειρήνη Παπαγιάννη αναφέρεται και στον κοινωνικό στιγματισμό, υποστηρίζοντας ότι στη δική μας αναπτυγμένη κοινωνία δεν πρέπει να υπάρχει και αυτός είναι και ο λόγος που η ίδια δημόσια ανακοίνωσε, με αίσθημα ευθύνης απέναντι στους συμπολίτες της, ότι βγήκε θετική στον ιό.
“Άτομα που νόσησαν από τον κορωνοϊό, οι ίδιοι ή κάποιο μέλος της οικογένειά τους και συνάμα και επιπροσθέτως, προέρχονται από πολιτισμικά και κοινωνικά περιβάλλοντα που τους προκαλούν αισθήματα ντροπής και ενοχής αλλά και περιβάλλοντα με ρατσισμό στα οποία είναι εύκολο να τους αποδοθεί το στίγμα «του ασθενή ή του φορέα», είναι εξίσου ευάλωτα, κυριεύονται ευκολότερα, καθώς δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την «επίθεση» που τυχόν θα δεχτούν.
Υπάρχουν συνάνθρωποί μας που φοβούνται να εκστομίσουν κάτι τέτοιο αν τους συμβεί, θεωρώντας ότι αυτό θα έχει επίπτωση στην εργασία τους. Ωστόσο, το βίωμα στα παιδιά είναι διαφορετικής έκτασης και μεγέθους.
Αν πάμε λοιπόν στην περίπτωση των παιδιών, είναι βασικό να γνωρίζουμε πώς ο τρόπος με τον οποίο αυτή η περιπέτεια βιώνεται στο μικροκλίμα του οικογενειακού περιβάλλοντος είναι καθοριστικός για την ψυχική ισορροπία των παιδιών.
Τα παιδιά συνηθίζουν πιο εύκολα τις ανατροπές γιατί είναι ακόμη «Ανοιχτά στις Εγγραφές» και ζουν στο τώρα”. Η ίδια επισημαίνει ότι ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στο πώς η τραυματική αυτή εμπειρία του φονικού ιού θα μεταμορφωθεί σε όμορφες παραγωγικές αναμνήσεις κι όχι σε άσχημες, που θα ακολουθούν τα παιδιά μια ζωή.
“Ο ανθρώπινος εγκέφαλος εξελίσσεται σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας για να κάνει εκπληκτικά πράγματα. Εννοείται αυτό ισχύει πρωτίστως για τα παιδιά.. Στην εποχή του κορωνοϊού είδαμε μια «εκτεταμένη άτυπη δημιουργία» …από διαδικτυακές συναυλίες… μέχρι και κατασκευή μασκών από παιδιά, νέους και εφήβους.
Αυτή η «άτυπη δημιουργία» είναι το καλύτερο «φάρμακο» για τα παιδιά και καλό είναι σα γονείς, στην διάρκεια της καραντίνας, να εμπλέξουμε τα παιδιά μας σε τέτοιες δραστηριότητες. Πρέπει να σκεφτούμε λοιπόν, ότι αυτά που ζούμε τώρα, θα είναι οι «Αναμνήσεις του Μέλλοντος».
Τώρα θα γίνουν οι εγχαράξεις, τώρα θα δημιουργηθούν οι εγγραφές, στο παιδικό μυαλό, στον ανθρώπινο νου, που θα συνοδέψουν το απώτερο μέλλον, γι’ αυτό πρέπει να οικοδομηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο”.
Η κα Παπαγιάννη, κλείνοντας, αναφέρεται στη θετική επιρροή που μπορεί να έχει ένα τόσο τραυματικό γεγονός πάνω στους ανθρώπους, σε ό,τι αφορά την προσωπική τους ανάπτυξη.
Η ίδια αντιμετώπισε την εμπειρία αυτή ως αφύπνιση για την προσωπική της εξέλιξη και την ίδια συμβουλή δίνει σε όλους όσους έχουν βιώσει την ίδια εμπειρία σε παρόμοια ήπια κατάσταση. “Πρέπει να θυμόμαστε ωστόσο ότι, ο ανθρώπινος εγκέφαλος σαν κύριο και πρωταρχικό ρόλο έχει «χρέος» και «καθήκον» να μας κρατάει ζωντανούς.
Σε τραυματικά περιστατικά που οι άνθρωποι βιώνουν, το τμήμα του εγκεφάλου που προστατεύει την ψυχοσωματική ευεξία παίρνει αυτόματα τον έλεγχο. Για αυτό το λόγο, άτομα που βίωσαν ένα τρομακτικό γεγονός στη ζωή τους συχνά δεν θυμούνται το γεγονός που βίωσαν.
Σε αυτή τη διαδικασία της απόκτησης, της εδραίωσης και ανάκτησης της μνήμης, τα τμήματα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για διαδικασίες ανώτερης σκέψης, όπως η διαμόρφωση και η ανάκτηση μνήμης, καταστέλλονται για να μπορέσει ο άνθρωπος να επιβιώσει.
Μάλιστα, στον απόηχο ενός τραύματος, σαν τον Κορωνοιό, πολλοί άνθρωποι βιώνουν «Μετατραυματική Ανάπτυξη» δηλαδή, μια θετική προσωπική ανάπτυξη που μπορεί να προκύψει από ένα τραυματικό γεγονός.
Αυτή η ανάπτυξη μπορεί να αφορά νέες δυνατότητες για το άτομο, την προσωπική του ισχύ, τις σχέσεις με τους άλλους, την ευγνωμοσύνη για τη ζωή και την πνευματική αλλαγή”.
Πηγή: maxitisartas.gr