Θεσπρωτία: Τα τωρινά έθιμα της Μ. Εβδομάδας και του Πάσχα στα χωριά της Θεσπρωτίας...

Θεσπρωτία: Τα τωρινά έθιμα της Μ. Εβδομάδας και του Πάσχα στα χωριά της Θεσπρωτίας...

Στις μέρες μας, τη Μεγάλη Δευτέρα ξεκινούν πολλοί την νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας μέχρι να κοινωνήσουν το Μεγάλο Σάββατο. Τα παλαιότερα χρόνια, οι κοπέλες πίστευαν πως "της νηστικής καρδιάς πιάνει η ευχή" και έτσι μετά τη νηστεία θα έβρισκαν γαμπρό. 


Η Μ. Τρίτη είναι αφιερωμένη στο καθάρισμα του σπιτιού. Σε κάποια σπίτια φτιάχνονται και τα κουλουράκια και τσουρέκια, έθιμο που συνήθως γίνεται Μ. Πέμπτη.  Τη Μ. Τετάρτη, τώρα σε ελάχιστες περιπτώσεις κρατείται το έθιμο,  παρασκευαζόταν η νέα ζύμη -το προζύμι της χρονιάς. 


Οι γυναίκες της εκκλησίας πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι, μάζευαν αλεύρι και το ζύμωναν χωρίς προζύμι. Το πήγαιναν στον παπά και εκείνος ακουμπούσε πάνω του τον σταυρό με το Τίμιο Ξύλο και το αλεύρι φούσκωνε. 


Αυτό θα ήταν το προζύμι της χρονιάς και οι πιστές μοίραζαν από λίγο σε κάθε σπίτι. Το απόγευμα της Μεγάλης Τετάρτης, στις εκκλησίες μας, τελείται το Μυστήριο του Μεγάλου Ευχελαίου. 


Σε κάποιες περιπτώσεις οι γυναίκες πηγαίνουν στο Μεγάλο Ευχέλαιο, έχοντας μαζί τους μια σουπιέρα με αλεύρι. Σε αυτό στερεώνουν τρία κεριά, τα οποία καίνε κατά την τέλεση του Μυστηρίου. 


Το αλεύρι αυτό, το χρησιμοποιούν για να φτιάξουν τα πασχαλινά κουλούρια την επόμενη ημέρα.Τη Μεγάλη Πέμπτη γίνεται το βάψιμο των αυγών, που μαρτυρά το αίμα του Ιησού που χύθηκε στα μαρτύριά του. Για αυτό και τη λέμε Κόκκινη Πέφτη ή Κοκκινοπέφτη.Το αυγό έχει έναν ακόμα συμβολισμό ως προς την Ανάσταση. 


Με το αυγό οι Χριστιανοί συμβόλισαν τον τάφο, από τον οποίο εξήλθε όταν αναστήθηκε ο Χριστός –εξ ου και το σπάσιμο των αυγών μετά την Ανάσταση.Τη Μεγάλη Πέμπτη το βράδυ, αφού τελειώσουν τα 12 Ευαγγέλια, κοπέλες αναλαμβάνουν να στολίσουν τον επιτάφιο με όλα τα ανοιξιάτικα λουλούδια. Βιολέτες, τριαντάφυλλα, μενεξέδες. 


Φτιάχνουν στεφάνια και γιρλάντες, ενώ ψέλνουν το μοιρολόγι της Παναγίας. Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, οι γυναίκες αγρυπνούν στην εκκλησία και μοιρολογούν το Χριστό. Προσκυνάνε τον Επιτάφιο όλοι και περνάνε από κάτω "για να τους πιάσει η χάρη του Χριστού". 


Οι γυναίκες ζυμώνουν τσουρέκια ή τις λεγόμενες «κουλούρες της Λαμπρής», οι οποίες επίσης συμβολίζουν την Ανάσταση, καθώς το αλεύρι μεταμορφώνεται με το ζύμωμα και γίνεται ψωμί. Τη  Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ τελείται η περιφορά του Επιταφίου, ενώ οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα όλη την ημέρα. 


Για τους πιστούς η νηστεία της ημέρας είναι αυστηρότατη και απαγορεύει ακόμα και το λάδι, ενώ το έθιμο απαγορεύει κάθε εργασία την ημέρα αυτή. 


Σε πολλές περιοχές της χώρας φτιάχνουν ένα ομοίωμα του Ιούδα, το οποίο παραδίδουν στη φωτιά μετά την περιφορά του Επιταφίου. Επίσης, την ημέρα αυτή οι πιστοί συνηθίζουν να επισκέπτονται τους τάφους των νεκρών συγγενών και φίλων. 


Την Ανάσταση, οι πιστοί μετά το τέλος της λειτουργίας μεταφέρουν το Άγιο Φως στα σπίτια τους και το έθιμο θέλει να το φυλάνε μη σβήσει για σαράντα ημέρες. Κατά τη διάρκεια της ημέρας του Μεγάλου Σαββάτου οι πιστοί νηστεύουν αυστηρά. Ωστόσο, μετά την Ανάσταση, οπότε ξεκινά η γιορτή, η παράδοση επιβάλλει το σπάσιμο και φάγωμα των αυγών, αλλά και της μαγειρίτσας που έχει προετοιμαστεί από το πρωί. 


Επίσης, από το Σάββατο, θέλει η παράδοση, και την προετοιμασία της ψησταριάς και της σούβλας για το αρνί ή το κατσίκι που θα φαγωθεί την επομένη. Το Πάσχα, από νωρίς το πρωί ψήνεται ο παραδοσιακός οβελίας στη σούβλα, ενώ συγκεντρώνονται φίλοι και συγγενείς γύρω από το εορταστικό τραπέζι, για να φάνε και να γλεντήσουν μέχρι αργά το απόγευμα.


katoci.blogspot.gr
epirusblog.gr
5 of 5
Θεσπρωτία: Τα τωρινά έθιμα της Μ. Εβδομάδας και του Πάσχα στα χωριά της Θεσπρωτίας...
epirusblog.gr
5 of 5
Ήγουμενίτσα 2405641443279606597
item